„Je ziet het niet, maar het is er wel”, zegt Mark. Hij is een van de bewoners van Molenberg die hun verhaal doen tijdens de audiowandeling ‘Geworteld’ door het Aambos. Door zijn internaatverleden heeft hij PTSS. „Uit de natuur haal ik de kracht om de volgende dag tegemoet te gaan.”
Els Huver ging in het Aambos, waar zij veel met haar oma kwam, op zoek naar de verbinding tussen bomen en mensen. „Je kunt een heel verhaal ophangen over klimaatverandering, maar dan raak je al snel veel mensen kwijt. Als mensen dingen van zichzelf herkennen, zijn ze meestal eerder geneigd te helpen”, zegt zij.

Telefooncentrale

Tijdens deze dertigste editie van Cultura Nova stuurt Huver mensen letterlijk het bos in. Ruim anderhalf uur komen op je koptelefoon wetenswaardigheden over de natuur en boeiende verhalen van mensen uit Molenberg voorbij. Al gauw maakt de stress van alledag plaats voor een serene rust.
Het bos, zo is de boodschap, is vergelijkbaar met een telefooncentrale. Als een agressieve kever aan de stam van een eik knaagt, scheidt de boom looizuur en geurstoffen af, waarmee de ‘buren’ worden gewaarschuwd. Vergelijkbaar met de buurtapp van Jarno. „Als ’s avonds een verdachte persoon door onze buurt struint, waarschuwen we elkaar. En dan ga ik eropaf.”

Oude boom

Terwijl een eekhoorn schichtig rondkijkt, schrikt even verderop een eend van twee speelse honden. Het Aambos is een geliefde plek voor wandelaars. Die, zonder koptelefoon, waarschijnlijk niet zo bezig zijn met de overeenkomsten tussen bomen en mensen.
Terwijl fotosynthese (waarbij, simpel gezegd, koolstofdioxide wordt omgezet in glucose) diabeticus Frank onwillekeurig laat denken aan de insulineproductie in zijn lichaam. „En een oude boom kun je beter niet verplaatsen”, weet Tiny door haar verhuizing naar een zorgcentrum. Ze voelt zich er uiteindelijk thuis. „Maar de overgang was moeilijk.”

Zaadje geplant

Bijzonder is ook het verhaal van Wilma. Als zij werkloos wordt, moet haar gezin per maand 1000 euro inleveren. En als haar man ziek wordt nog eens 600 euro. Dankzij het Consuminderhuis leert zij hoe het met veel minder kan. Zo maakt zij van huishoudzeep, soda en water nu haar eigen schoonmaakmiddel en hoeft zij geen dure wasmiddelen meer te kopen.
Met haar productie ‘Geworteld’ heeft Huver een zaadje geplant. Overleven, lessen leren, afhankelijk zijn van anderen – bomen lijken volgens haar net op mensen. Deelnemers zeggen nu anders naar de natuur te kijken. Of, zoals Susanne het in het gastenboek omschrijft: „Een veelzijdige wandeling die je aan het denken zet.”

Audiowandeling ‘Geworteld’ nog tot en met 5 september te beleven.

Deelname aan de audiowandeling ‘Geworteld’ door het Aambos is nog mogelijk van woensdag 1 tot en met zaterdag 4 september van 14.00 tot 18.00 uur en op zondag 5 september van 14.00 tot 16.00 uur.
Vertrek vanaf het binnenplein bij de Broederschool aan de Kerkraderweg 7 in Heerlen.
Verhalen die niet in de route zijn opgenomen, zijn te beluisteren via geworteld.nu/podcasts.